کارگزاری بورس چیست؟ چگونه کارگزاری مناسب انتخاب کنیم؟

امروزه افراد زیادی هستند که تصمیم به ورود به بازار سرمایه می گیرند. اما این طور نیست که هر شخصی به اختیار خود اقدام به خرید و فروش سهام نماید. اولین قدم برای ورود به بازار سرمایه، مراجعه به یک کارگزار و یا یک شرکت کارگزاری برای دریافت کد بورسی است. زیرا هیچ فردی بطور مستقیم نمی تواند به خرید و فروش سهام در بورس بپردازد. در واقع، خریدار و فروشنده به صورت مستقیم با یکدیگر معامله نخواهند کرد و معاملات از طریق واسطه ای انجام خواهد گرفت که همان کارگزار نام دارد. به عبارت دیگر، کارگزار واسط بین سرمایه گذار و بازار سرمایه است. در ادامه به طور کامل به این موضوع خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

فهرست بخش‌ها پنهان

تعریف کارگزاری

احتمالا شما با واژه کارگزاری آشنا هستید. همانطور که می دانید شما برای ورود به بازار بورس باید از طریق کارگزاری اقدام نمایید. به طور کلی کارگزاری ها به دو دسته خصوصی و دولتی تقسیم می شوند. کارگزاری ها اشخاص حقیقی و یا حقوقی هستند که عامل تطابق عرضه و تقاضا می باشند. در واقع کارگزاری ها شرکت های واسطه ای هستند که شما می توانید از طریق این شرکت ها به خرید و فروش سهام بپردازید. به عبارتی کارگزاری ها خریدار و فروشنده ی سهام را به یکدیگر وصل کرده و در قبال آن دستمزد و یا اصطلاحا کارمزد دریافت می کنند. فعالیت آن ها به این گونه است که از طریق حساب مشتریان خود وارد بازار سرمایه شده و از طریق وکالت آنان، به خرید و فروش سهام می پردازد. کارگزاری ها برای آن که بتوانند عضو کانون کارگزاری بورس و اوراق بهادار شوند، لازم است مجوز تاسیس و فعالیت خود را از سازمان های مذکور اخذ نمایند.

الزام حضور کارگزاران چیست؟

شرایطی را تصور کنید که شرکت های کارگزاری نبودند. در این شرایط شما برای معامله مجبور خواهید بود که در ساعات فعالیت بازار، به طور دائم به ساختمان مرکزی بورس در خیابان حافظ مراجعه نمایید. در این میان تنها شما نیستید که به این مرکز مراجعه می کنید و با انبوهی از جمعیت معامله گران مواجه خواهید شد. حتی تصور این شرایط هم غیر قابل تحمل است!

حال، با حضور شرکت های مختلف کارگزاری، شما به راحتی می توانید سفارشات خود را در قیمت و تعداد مورد نظرتان ثبت کنید. مابقی روند معاملات بصورت خودکار انجام خواهد شد. در نتیجه وجود کارگزاری ها برای فعالیت، حیات و گسترش بازار سرمایه ضروری است.

نگاهی کلی به تاریخچه کارگزاری‌ها

کارگزاری بورس

در سال 1346 بورس تهران تاسیس شده و همزمان با آن کارگزاری ها هم فعالیت خود را آغاز کردند. 13 کارگزاری که عمدتا بانکی بودند، در ابتدای تاسیس در بازار سرمایه فعالیت داشتند. البته در سال های آتی ایت تعداد افزایش یافت. این کارگزاری ها معاملات را در دو روز معاملاتی در هفته و در ساعات 10 تا 12 در تابلو مظنه ثبت می کردند. پس از آن برای اولین بار در سال 1348 دو کارگزار خصوصی به ایت تعداد اضافه شد. سپس کارگزاری خصوصی دیگری نیز فعالیت خود را آغاز کرد. به طور کلی، تا قبل از انقلاب اسلامی، 26 کارگزاری نهادی و 3 کارگزاری خصوصی در بازار بورس مشغول به معامله بودند.

کارگزاری‌های خصوصی چه تأثیری بر بازار سرمایه می گذارند؟

در سال های آغاز بازار سرمایه، ورود کارگزاری های خصوصی باعث رونق معاملات و افزایش میزان خرید و فروش سهام شد. در سال 1352، نیمی از معاملات در دو کارگزاری خصوصی (کارگزاری محمود رضویان و محمود کریشچی) انجام می شد. پس از ورود سومین کارگزاری خصوصی (کارگزاری احمد سلطانی) تقریبا یک سوم معاملات در این سه کارگزاری انجام می گرفت.

چه زمانی فعالیت کارگزاری‌ها رونق گرفت؟

در یک محدوده زمانی بعد از انقلاب، حجم معاملات کارگزاری ها کاهش یافت. به گونه ای که تا سال 1367 حجم معاملات در حد صفر بود. از آن سال به بعد به ویژه در دهه 70، بورس ایران رونق تازه ای یافت. در این میان، 7 کارگزاری خصوصی جدید نیز وارد بازار سرمایه شدند. 8 کارگزاری نهادی در کنار کارگزاری های خصوصی مجدداً به معاملات پرداختند.

در دهه 70 با مجوزهای جدید سازمان بورس، معاملات در این کارگزاری ها افزایش یافت. البته رونق اصلی در خرید و فروش ها از دهه 80 شروع شد. قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی در این دوره به تصویب رسید. از این زمان به بعد بازار سرمایه توسعه چشمگیری یافت. البته کارگزاری ها حدود 50 سال است که فعالیت دارند، اما در 10 سال اخیر، بیشترین پیشرفت و توسعه آن ها دیده می شود.

انواع کارگزاری‌ها به لحاظ ارائه خدمات

کارگزاری ها از نظر ارائه خدمات به دو دسته کلی تقسیم بندی می شوند که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت.

1- کارگزاری بورس با ارائه خدمات کامل

در این نوع از کارگزاری ها خدمات مختلفی ارائه می شود. از جمله این خدمات می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • ارائه برنامه ریزی های مالی
  • ارائه مدیریت پرتفوی
  • امکان بهره مندی از مشاوره

چنین کارگزاری هایی علاوه بر خدمات مربوط به خرید و فروش سهام، خدمات دیگری را نیز ارائه می دهند:

  • بررسی و ارزیابی میزان ریسک و بازده سرمایه گذاری اشخاص (حقیقی و حقوقی)
  • اجرای تحلیل ها درباره سبد سهام سرمایه گذاران (حقیقی و حقوقی)
  • نمایش اخبار تحلیلی به صورت روزانه، هفتگی و ماهانه

چنانچه قصد حضور همیشگی و حرفه ای در بورس دارید، حتما کارگزاری های ارائه دهنده خدمات کامل را انتخاب کنید.

2- کارگزاری با ارائه خدمات محدود

این کارگزاری ها خدمات محدود تری نسبت به کارگزاری های ارائه دهنده خدمات کامل ارائه می دهند. تنها خدمات آن ها انجام معامله و دریافت کارمزد می باشد. اما در مقابل میزان کمتری از کارمزد را نیز دریافت می‌کنند. خدماتی که این کارگزاری ها ارائه می دهند عبارتند از:

  • ارائه قیمت سهام به صورت لحظه ای
  • ارائه اخبار در زمینه عرضه و تقاضای بازار
  • ارائه اخبار در زمینه حجم معاملات روزانه

افرادی که به تازگی وارد بازار بورس شده اند بهتر است از این کارکزاری بهره گیرند. پس از مدتی فعالیت در این زمینه کارگزاری خود را به یک کارگزاری با خدمات کامل تغییر دهند.

وظایف کارگزاری‌ بورس

کارگزاری ها وظایف متعددی دارند. ازجمله این وظایف می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1- کلیه خدمات مربوط به معاملات اوراق بهادار

این خدمات شامل معامله سهام و حق تقدم آن، اوراق بدهی و مشتقه، معاملات آتی و … به صورت مستقیم و آنلاین در انواع بازار های بورس، فرا بورس، بورس کالا و بورس انرژی است.

2- ارائه خدمات مشاوره

کارگزاری ها به شرکت هایی که قصد دارند سهامشان را وارد بازار بورس نمایند در زمینه چگونگی انتشار اوراق، چگونگی افزایش سرمایه و … مشاوره می دهند. آن ها همچنین به سرمایه گذاران خدمات مشاوره ای جهت خرید و فروش سهام و یا سرمایه گذاری در انواع صندوق ها و موارد مشابه می دهند.

3- خدمات مربوط به بازگردانی اوراق بهادار

بازگردانی اوراق بهادار به این معناست که با گرفتن مجوز های لازم میزان عرضه و تقاضا را در بازار سرمایه کنترل کرده و از این طریق از نوسانات شدید در قیمت سهام جلوگیری می کند. این امر موجب افزایش نقدشوندگی بازار می شود.

4- ارائه خدمات مالی

کارگزاری ها خدماتی از جمله ارائه اخبار و اطلاعات در زمینه اوراق بهادار، معاملات، سفارش خرید و فروش و ناشران اوراق بهادار را ارائه می دهند.

5- تعهد پذیره نویسی

کارگزاری ها همچنین تعهد خود را در خرید اوراق بهاداری که در مهلت مقرر پذیره نویسی به فروش نرسیده اند انجام می دهند.

برای درک کامل پذیره نویسی پیشنهاد می شود مقاله پذیره نویسی ما را مطالعه نمایید.

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

خرید و دانلود کتاب (قیمت با تخفیف: 45 هزار تومان)

چه معیارهایی را برای انتخاب یک کارگزاری مناسب در نظر بگیریم؟

تمامی شرکت های کارگزاری به استثنای آن هایی که به تازگی مجوز ارائه مشاوره و سبدگردانی را دریافت کرده اند، می توانند خدمات مشاوره ای را به مشتریان خود ارائه دهند. سرمایه گذاران بزرگ و حرفه ای بورس، تنها با یک کارگزاری معین معاملات خود را انجام می دهند. لازم به ذکر است که کارگزاری ها تنها کارمزد خرید و فروش سهام را دریافت می کنند و نوع سهام معامله شده توسط مشتریان برای آن ها فرقی نمی کند. اما مهمترین معیارهایی که می توان برای انتخاب یک کارگزاری مناسب در نظر گرفت، عبارتند از:

  • سیستم های داخلی مناسبی داشته باشد.
  • پشتیبانی مناسبی ارائه دهد.
  • توانایی انجام سفارشات مشتری را به صورت سریع داشته باشد.
  • اطلاعات آن در زمینه بورس و معاملات خوب و کافی باشد.

کارگزاری‌ها برای جذب مشتری چه خدمات اضافی را ارائه می دهند؟

1- برگزاری دوره های آموزشی: برخی از کارگزاری ها به برگزاری دوره هایی جهت آموزش بورس به دو صورت حضوری و غیر حضوری می پردازند.

2- ارائه اعتبار در معاملات: برخی از کارگزاری ها با توجه به میزان و حجم معاملات مشتریان خود، به آن ها اعتبار معاملاتی می دهند. به این معنا که کارگزاری بدون دریافت مبلغی از طریق اعتبار سهامی را به مشتری می دهد تا خرید و فروش نماید. در واقع این اعتبار نوعی وام است که شرکت های کارگزاری به مشتریان با اعتبار بالا ارائه می دهد.

3- ارائه تخفیف در معاملات: کارگزاری ها برای دریافت کارمزد دارای سقفی مورد تأیید از جانب سازمان بورس هستند. تعدادی از کارگزاری ها برای جذب مشتری، کارمزد کمتری را در ازای خرید و فروش سهام از مشتریان خود دریافت می کند.

نهاد کانون کارگزاران در ایران

این نهاد در سال 1386 به عنوان یک مؤسسه غیر دولتی شروع به کار کرد. اعضای کانون کارگزاران همانطور که از نام این مؤسسه پیداست، شرکت های کارگزاری فعال در بازار سرمایه هستند. در واقع تمامی کارگزاری ها برای آن که بتوانند در بازار سرمایه فعالیت داشته باشند، موظفند در این نهاد عضو شوند و بر اساس قوانین و استاندارد های این نهاد فعالیت کنند.

وظایف کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار

مهمترین وظیفه کانون کارگزاران نظارت و قانو‌ن‌گذاری برای کارگزاری ها است. علاوه بر این این نهاد  وظایف متعدد دیگری دارد. از جمله این وظایف می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • نظارت بر نحوه و کیفیت خدمات رسانی اعضا
  • ارائه پیشنهادات جهت تغییر سقف کارمزد و نرخ های خدمات اعضای کانون به سازمان
  • برقراری ارتباط با سایر فعالان بازار و ارکان ها
  • حل و فصل مشکلات بین کارگزاران و ایجاد ارتباط مناسب کارگزاری ها با یکدیگر
  • ایجاد روابط مناسب بین اعضای کانون با یکدیگر و سایر اشخاص وابسته به آن ها
  • ارائه و نظارت بر قوانین و آئین نامه ها مرتبط با اعضا کانون و بازار اوراق بهادار
  • افزایش اعتبار اعضای کانون و سرمایه گذاران وابسته به آن ها
  • ایجاد محیط رقابتی و کارا در کشور جهت جلب اعتماد سرمایه گذاران
  • کمک جهت ایجاد بازار اوراق سرمایه ای عادلانه

تعداد کارگزاری فعال در بازار سرمایه تا پایان سال 1397

به طور کلی 108 شرکت کارگزاری در سراسر کشور فعال هستند. 106 شرکت در بورس اوراق بهادار، 88 شرکت در بورس کالا، 105 شرکت در فرابورس، 62 شرکت در بورس انرژی، 20 شرکت صرفا در بازار اوراق بهادار، 2 شرکت صرفا در بازار کالایی و 86 شرکت در هر دو بازار فعال هستند.

کارگزاری‌ها در چه شهرهایی شعب دارند؟

یکی دیگر از نکاتی که برای انتخاب کارگزاری باید به آن توجه کرد، تعداد دفاتر و شعب کارگزاری ها است. با توجه به آخرین آمار در سال 1397، 5 شهر زیر به ترتیب، به عنوان شهر های با بیشترین تعداد شعب کارگزاری ها هستند:

1- تهران با 457 شعبه
2- اصفهان با 80 شعبه
3- مشهد با 54 شعبه
4- کرج با 50 شعبه
5- تبریز با 39 شعبه

چگونگی رتبه بندی کارگزاری‌ها

کارگزاری ها در 29 استان به صورت ماهانه بر اساس 4 فاکتور زیر رتبه بندی می شوند:

  • ارزش کل معاملات (حجم خرید و فروش)
  • ارزش معاملات خرد و بلوک کل
  • ارزش معاملات خرد و بلوک عادی
  • ارزش معاملات الکترونیکی

بر اساس آخرین آمار در 9 ماه ابتدایی سال 1398، 5 کارگزاری زیر به عنوان برترین کارگزاری ها به لحاظ ارزش معاملات کل و الکترونیکی معرفی شدند:

اگر به تازگی به بازار سرمایه ورود کرده‌اید، پیشنهاد میکنیم مباحث آموزش بورس را به صورت منسجم در یک پکیج جامع اموزش بورس دریافت کنید. برای این منظور به لینک زیر مراجعه کنید.

پکیج جامع اموزش بورس سهم شناس از صفر تا صد

همچنین 5 رتبه برتر به لحاظ ارزش معاملات خرد و بلوک عادی، به ترتیب به کارگزاری‌های حافظ، بانک پاسارگاد، صبا تامین، بانک رفاه کارگران و مفید و 5 رتبه برتر از نظر ارزش معاملات خرد و بلوک کل به ترتیب به کارگزاری های مفید، آگاه، فارابی، بانک پاسارگاد و مبین سرمایه اختصاص دارد.

یک کارگزاری خوب برای سرمایه گذاری چه ویژگی‌هایی دارد؟

برای آن که بتوانید در انتخاب کارگزاری برای معاملات خود بهترین تصمیم را بگیرید، توجه به یکسری نکات و ویژگی کارگزاری ها ضروری است. این ویژگی ها عبارتند از:

1- دارا بودن مجوزهای لازم از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار

قبل از آن که کارگزاری خود را انتخاب کنید، لازم است اطلاعاتی درباره مجوز هایی که از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار اخذ کرده اند بدست آورید. برخی از کارگزاری ها ممکن است فقط در یک بورس مجوزهای لازم را دریافت کرده باشد (بطور مثال فقط در بورس کالا فعالیت داشته باشد). چنانچه شما بخواهید علاوه بر بورس کالا در بورس های دیگر از جمله بورس انرژی هم سرمایه گذاری نمایید، این کارگزاری برای شما مناسب نبوده و جهت سرمایه گذاری در بورس دوم مجبور به تعویض کارگزاری خود خواهید بود.

2- امکان دسترسی آسان به انواع خدمات حضوری و آنلاین کارگزاری

ممکن است برخی از کارگزاری ها با اینکه خدمات آنلاین خوبی ارائه می دهند، اما در شهر شما شعبه ای برای مراجعات حضوری نداشته باشد. در این صورت شما نمی توانید برای انجام برخی امور به شعبه این کارگزاری مراجعه کنید. همچنین دارا بودن شعب مختلف در سراسر کشور می تواند نشان دهنده امکانات گسترده کارگزاری در حیطه کاری خود و توانایی ارائه خدمات وسیع تری را به مشتریان خود باشد.

3- ارائه انواع بسته های اعتباری و خدملات تخفیفی در کارمزد معاملات

برای سرمایه گذارانی که بطور دائم در بورس فعالیت دارند، ارائه خدماتی از جمله بسته های اعتباری و تخفیف در کارمزد از سوی کارگزاری‌شان حائز اهمیت است. به همین دلیل کارگزاری ها برای جذب مشتری، تخفیفاتی در کارمزد برای مشتریان خود قائل می شوند. البته این تخفیف ها معمولا شامل حال مشتریانی می شود که سرمایه های عظیمی وارد بورس کرده اند. همانطور که پیش‌تر گفته شد، کارگزاری ها با توجه به میزان گردش حساب مشتری خود، بسته های اعتباری با مبالغ معینی در اختیار مشتریان خود قرار می دهد. مشتریان می توانند با این اعتبار معاملاتی به معامله بپردازند. البته در ازای این بسته های اعتباری از مشتری یک تضمین گرفته می شود.

4- ارائه خدمات آنلاین (معاملات برخط) و امکانات مرتبط با آن

امروزه با پیشرفت علم و ترجیح افراد برای بکارگیری اینترنت برای کارهای روزمره خود، خدمات آنلاین همچون ثبت به موقع سفارشات خرید و فروش به صورت آنلاین، مشاهده پرتفوی و سود و زیان و همچنین گردش حساب، امکان درخواست واریز و برداشت پول به موقع یکی از ویژگی های مهم کارگزاری محسوب می شود. حال اگر کارگزاری چنین خدماتی را ارئه ندهد، مطمئناً نمی تواند بصورت گسترده جذب مشتری کند.
البته موارد نام برده شده حداقل امکاناتی است که یک کارگزاری باید به صورت آنلاین در اختیار مشتریان خود ارائه دهد و ارائه خدمات اضافی که پیش‌تر درباره آن صحبت شد، یک مزیت نسبت به سایر کارگزاری ها محسوب می شود.

5- ارائه خدمات پشتیبانی به صورت کامل و حرفه ای

یکی از خدمات با اهمیت برای مشتریان، پشتیبانی است. دلیل این اهمیت این است که اگر پشتیبانی صحیح و سریع برای رسیدگی به مشکلات مشتریان نباشد، علاوه بر عدم اعتماد مشتریان به کارگزاری، می تواند ضرر و زیان هایی را برای آن ها به دنبال داشته باشد. در نتیجه تمامی کارگزاری ها بایستی برای ارائه خدمات پشتیبانی بهتر تلاش کنند تا مشتریان بتوانند سریعاً پاسخ خود را از طریق اپراتور و یا پشتیبانی آنلاین دریافت نمایند.

علاوه بر ویژگی‌های بالا، توجه به دارا بودن ویژگی های دیگری همچون کسب رتبه بالا در رتبه‌بندی سالانه، مشتری مداری، مجموعه برنامه‌های آموزش حضوری یا مجازی، ارتباط خوب با صندوق‌های سرمایه‌گذاری، ارائه خدمات مالی از جمله وام قرض الحسنه به انتخاب هرچه بهتر کارگزاری کمک شایانی می کند.

آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.

تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.

خرید و دانلود کتاب (قیمت با تخفیف: 39 هزار تومان)

پیشنهاد می‌کنیم این مطالب را نیز بخوانید

دیدگاه خود را بیان کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

پکیج آموزش معاملات 90 درصدی

برای مشاهده توضیحات بیشتر، خرید و دانلود پکیج، روی لینک زیر کلیک کنید.

مشاهده پکیج آموزشی