احتمالا تاکنون نقشه بازار بورس را بارها دیدهاید و این سوال برای شما بوجود آمده است که نقشه بازار بورس چیست و چه اطلاعاتی را ارائه میدهد. هدف از ارائه نقشه بورس رصد سریع نمادهای بورسی و مشاهده وضعیت کلی بازار و صنایع مختلف بورسی است تا مخاطب بتواند با یک نگاه به نقشه روز بازار، جو کلی بازار را درک کرده و تاحدودی متوجه شود وضعیت عرضه و تقاضا در صنایع و نمادهای مختلف بورسی چگونه است. در این مقاله به معرفی دقیق نقشهی بازار بورس ایران خواهیم پرداخت و از زوایای مختلفی آن را بررسی میکنیم. با ما همراه باشید.
هیت مپ (Heat Map) یا نقشه حرارتی چیست؟
هیت مپ (Heat Map)، نقشه گرمایی یا نقشه رنگی یک نوع تصویرسازی از اطلاعات (Data Visualization) است که شمایل آن شبیه یک صفحهی مشبک است که از خانههای رنگی تشکیل شده است و در آن مقدار هر خانه از ماتریس ورودی با یک رنگ خاص نمایش داده میشود. مفهوم نقشه رنگی برای اولین بار در سال 1991 توسط طراح نرمافزار Cormac Kinney برای نمایش اطلاعات بازارهای مالی معرفی شد.
تصویر زیر نمونهی شمایل یک هیت مپ است.
نقشه رنگی بازار بورس چیست؟
نقشه رنگی یا همان هیت مپ بازار بورس ایران نیز ظاهری شبیه به تصویر بالا دارد. در نقشه بازار بورس هر خانه نمایندهی یکی از نمادهای بورسی است (تصویر زیر را نگاه کنید).
البته تعریف هیت مپ برای این نقشه کمی تردید برانگیز است زیرا کارکرد هیت مپ بیشتر برای نمایش اطلاعاتی است که به نوعی به هم پیوستهاند و در یک مقیاس اندازهگیری دارای طیف تغییرات هستند. به هر حال به جای اینکه خود را درگیر تعریف و اصطلاحات کنیم بهتر است به اصل موضوع بپردازیم و ببینیم این نقشه بازار بورس چیست و چه کاربردی دارد.
نقشه بازار بورس چه چیزی را نشان میدهد؟
به طور کلی نقشهی رنگی بازار وضعیت گروهها و نمادهای بورسی را در یک قاب نمایش میدهد. اما اگر بخواهیم دقیقتر به این نقشه نگاه کنیم متوجه میشویم در نقشه بازار هر نماد با یک خانه رنگی نمایش داده میشود که نام نماد بر روی آن درج میشود و هر خانه دو ویژگی مشخص دارد:
- رنگ
- مساحت یا اندازه
در نقشه بازار رنگ هر خانه چه چیزی را نشان میدهد؟
رنگهای مختلفی در این نقشه وجود دارد اما در کل طیف رنگی سبز یعنی اینکه قیمت پایانی آن سهم مثبت است و رنگ قرمز یعنی قیمت پایانی سهم منفی است. حال هر چقدر درصد منفی قیمت پایانی بیشتر باشد رنگ آن نماد قرمزتر (روشنتر) است و هرچقدر قیمت پایانی مثبتتر باشد رنگ آن نماد اصلاحا سبزتر (روشنتر) است. در واقع طیف رنگی سبز روشن تا قرمز روشن، دامنه نوسانات را از منفی 5 تا مثبت 5 نشان میدهد که می تواند به خوبی وضعیت کلی بازار را در یک تصویر منعکس کند.
در برخی از پلتفرمها نمادهایی که قیمت پایانی آنها در حدود صفر است (تغییری نسبت به روز قبل نکرده است) تقریبا به رنگ خاکستری نشان داده میشود.
اندازه خانهها در نقشه بورس چه چیزی را نشان میدهد؟
اگر دقت کرده باشید در مپ بازار بورس خانهها با یکدیگر برابر نیستند و برخی بسیار کوچک و برخی بسیار بزرگتر هستند.
اندازه خانهها ممکن است نشان دهنده بزرگی یا کوچکی سهم (ارزش بازاری سهم) یا ارزش معاملات و یا حجم معاملات روز باشد. این پارامتر را در بسیاری از پلتفرمهای ارائه دهنده نقشه بورس میتوانید تغییر دهید.
نقشه بازار بورس را از کجا ببینیم؟
نقشه بازار بورس یکی ابزارهایی است که در پنل کاربری اکثر کارگزاریها و بسیاری از وبسایتها میتوان آن را پیدا کرد و بعضا تفاوتهایی در بین آنها وجود دارد. البته کلیت ماجرا یکسان است و این تفاوتها چندان اهمیت زیادی ندارند. در ادامه با بررسی نقشه بازار در پلتفرمهای مختلف، سعی میکنیم نتیجهگیری کنیم که بهتر است مپ بازار بورس را از کجا ببینیم.
نقشه بازار بورس در کارگزاری مفید
در سمت راست پنل کارگزاری مفید آیکون نقشه بازار بورس وجود دارد که با کلیک بر روی آن نقشه آنلاین بازار برای شما نمایش داده میشود (تصویر زیر).
از قسمت بالای این نقشه شما میتوانید اندازه خانهها را بر اساس تعداد، حجم و ارزش معاملات فیلتر کنید. همچنین میتوانید نقشه را بر اساس صنایع مختلف بورسی فیلتر کنید (تصویر زیر).
نقشه بازار بورس کارگزاری مفید یکی از بهترین نقشههای موجود به لحاظ رنگ بندی است و همان طور که در تصویر بالا مشاهده میکنید، تفاوت خوبی بین نمادها با درصد منفی و مثبتهای مختلف وجود دارد.
هیت مپ بازار در کارگزاری آگاه
کارگزاری آگاه نیز در پنل کاربری خود ابزار نقشه بازار را ارائه میکند. میتوانید از قسمت منوی سه خطی پنل آگاه، نقشه بازار را انتخاب کنید (تصویر زیر).
با ورود به نقشه بازار در کارگزاری آگاه متوجه میشوید این نقشه به لحاظ رنگبندی تقریبا با نقشه بازار کارگزاری مفید مشابه است و تنها چند فیلتر اضافه در بالای نقشه وجود دارد. اگر نشانگر موس را بر روی هر نماد نگه دارید اطلاعات تکمیلی درباره معاملات روز جاری آن نماد نمایش داده میشود. همچنین در پایین نقشه مشخص شده است که هر طیف رنگ نشانگر چه بازه قیمتی است (تصویر زیر).
در کل نقشه بازار بورس کارگزاری آگاه بسیار کامل، راضی کننده و کاربر پسند است.
نمایش نقشه بازار بورس در وبسایتهای مختلف
در پنلهای کارگزاری طبیعتا فقط کاربران همان کارگزاری قادر به دیدن نقشه بازار هستند. اگر پنل کارگزاری شما این امکان را فراهم نکرده است میتوانید برای مشاهده نقشه بازار به وبسایتهای مختلف مراجعه کنید. بسیاری از سایتهای مرتبط با بورس ابزار نقشه بازار را ارائه میدهند که در ادامه چند نمونه از آنها را ذکر خواهیم کرد.
نقشه بازار در سایت رسمی بورس
وبسایت رسمی بورس به نشانی tse.ir نقشه بازار را ارائه میدهد. برای مشاهده هیت مپ بورس در این وبسایت روی لینک زیر کلیک کنید.
نقشه بازار بورس در سایت رسمی سازمان بورس
این نقشه فیلتر خاصی ندارد و رنگ بندی چندان جذابی نیز ندارد. همچنین هیت مپ بازار فرابورس را میتوانید از اینجا مشاهده کنید.
نقشهی بورس در سایتهای دیگر
ابزار مشاهده هیت مپ بازار یا همان نقشه رنگی بازار بورس در وبسایتهای زیر فراهم شده است که با کلیک بر روی آنها میتوانید جزئیات هر یک را مشاهده و با یکدیگر مقایسه کنید.
- نقشه بازار در سایت رهاورد
- نقشه بازار بورس در سایت سهام یاب
- نقشه بازار بورس ارشن
- نقشه بازار در سایت تجارت نیوز
مزایا بررسی نقشه رنگی بازار برای سرمایهگذاران
به طور کلی نقشه بازار به علت اینکه یک المان بصری است از جذابیت زیادی در بین تحلیلگران و سرمایهگذاران بورس برخوردار است. این یک واقعیت است که گرافیک و تصویر، در اکثر مواقع بهتر و سریعتر میتواند یک پیام را منتقل کند. از این رو با نگاه کردن به نقشهی بازار بورس تحلیلگر به سرعت میتواند بازار هدف را مشخص کرده و تصمیم بگیرد چه گروههایی مورد توجه بازار قرار دارد. استفاده از نقشه بازار در کنار شاخص صنایع و شاخص کل، وضعیت کلی بازار را به خوبی روش میسازد.
همچنین با توجه به بزرگی ارزش یا حجم معاملات یک سهم در مقایسه با سهام کوچکتر، با یک نگاه به نقشه بازار بورس، درک سریعی از شناوری نقدینگی در بازار بدست خواهیم آورد، در حالیکه این مهم در حالت متنی بسختی و با صرف زمان زیاد ممکن میشود.