شاخص بورس دماسنج بازار است! احتمالا این جمله را زیاد شنیدهاید. در این مطلب لیست شرکتهایی را که بیشترین تاثیر را در شاخص کل بورس دارند را آوردهایم. با ما همراه باشید، در این زمینه نکات جالبی وجود دارد که دانستن آنها خالی از لطف نیست. شرکتهای تاثیرگذار در شاخص بورس یا غولهای بازار را بهتر بشناسید.
شاخص بورس چیست؟
شاخص کل بورس یک شاخص قیمتی است که از سال 1369 معرفی شده است (با عدد پایه 100) که البته در حال حاضر سابقه شاخص بورس در پلتفرم های تحلیلی از سال 1371 موجود است. این شاخص نشان دهنده افزایش یا کاهش میانگین قیمت سهام شرکتهای بورسی است. البته یک میانگین وزنی، یعنی تغییرات قیمت سهام شرکتهایی که ارزش بازار بیشتری دارند (شرکتهای بزرگتر)، بر تغییرات شاخص کل تاثیر گذارتر هستند. در کل میتوان گفت شاخص بورس دماسنج بازار سرمایه است.
ارزش بازار یک سهم چیست؟
گفتیم که شرکتهایی که ارزش بازار بیشتری دارند تاثیر بیشتری بر شاخص بورس میگذارند. ارزش بازار یک شرکت از حاصلضرب تعداد سهام شرکت در قیمت روز سهم بدست میآید. به تصویر زیر نگاه کنید.
در تصویر بالا تابلوی نماد فملی را مشاهده میکنید. اگر تعداد سهام شرکت را در قیمت پایانی ضرب کنید ارزش بازار شرکت بدست میآید. با مراجعه به تابلوی هر نماد در سایت TSETMC به راحتی میتوانید ارزش بازاری شرکتهای بورسی را مشاهده کنید.
رتبه ارزش یک شرکت
اگر به قسمت آمارها در تابلوی نماد فملی مراجعه کنید، رتبه این شرکت را به لحاظ ارزش بازاری نسبت به تمامی نمادهای بورسی مشاهده خواهید کرد (تصویر زیر).
همان طور که میبینید در تاریخ نگارش این مقاله رتبه فملی به لحاظ ارزش بازاری 4 است، یعنی چهارمین شرکت بزرگ بورس ایران فملی است. هر چقدر ارزش بازاری یک شرکت بیشتر باشد به همان اندازه تغییرات قیمت سهام آن شرکت تاثیر بیشتری بر شاخص کل بورس خواهد گذاشت.
بیشترین تاثیر در شاخص یعنی چه؟
اگر به صفحه اصلی سایت TSETMC مراجعه کنید، پنجرهای وجود دارد با عنوان “تاثیر در شاخص” که چند نماد در این پنجره آورده شده است. این نمادها بیشترین تاثیر را بر شاخص بورس در آن روز کاری داشتهاند.
در پایین همان صفحه این پنجره برای فرابورس هم وجود دارد. نکته مهمی که در اینجا باید به آن توجه کرد این است که الزاما نمادهایی که در این پنجره قرار میگیرند بزرگترین سهمهای بازار نیستند. ممکن است یک سهم بسیار بزرگی در آن روز خاص تغییرات قیمت پایانی ناچیزی را تجربه کرده باشد و اصلا در این جدول قرار نگیرد چون عملا تغییرات قیمت آن به قدری کم بوده است که حتی با وجود بزرگ بودن نتوانسته است بر شاخص تاثیر چندانی بگذارد.
نمادهای در این پنجره با توجه به تغییرات قیمت پایانی و ارزش بازاری که داشته اند بیشترین تاثیر را (چه منفی چه مثبت) بر تغییرات آن روز شاخص بورس داشتهاند. بنابراین هرچقد ارزش بازاری یک سهم بیشتر باشد و قیمت پایانی ان بیشتر تغییر کند، میتواند اثر بیشتری بر شاخص بورس یا شاخص فرابورس داشته باشد.
اگر روی عبارت “تاثیر در شاخص” کلیک کنید تمامی نمادها به ترتیب شرکتهای بیشترین تاثیر در شاخص برای شما نمایش داده میشود.
لیست تاثیرگذارترین شرکتها بر شاخص کل بورس
به صورت کلی شرکتهایی که بزرگتر هستند و ارزش بازاری بیشتری دارند میتوانند تاثیرات بیشتری بر شاخص کل بورس ایجاد کنند. در اینجا لیستی از بزرگترین شرکتهای بورسی که معمولا جزء تاثیرگذارترین شرکتها بر شاخص کل بورس هستند آورده شده است.
لیست نمادهای شاخص ساز
- فارس
- فملی
- شستا
- فولاد
- کچاد
- تاپیکو
- وامید
- شپنا
- پارس
- اخابر
- کگل
- خودرو
- وبملت
- پارسان
- ومعادن
- شبندر
- فخوز
- وتجارت
- وبصادر
- حکشتی
- نوری
- شبریز
- شتران
- همراه
آیا شاخص بورس دستکاری میشود؟
باتوجه به اینکه برخی از افراد میبینند در یک بازه زمانی سهام داخل پرتفوی آنها اصلاح زیادی داشته است اما شاخص بورس به اندازه پرتفوی انها ریزش نکرده است این شائبه برای آنها ایجاد میشود که آیا شاخص بورس را به طور عمدی و به صورت دستی بالا نگه داشتهاند و اصولا شاخص بورس دستکاری میشود یا خیر. این موضوع به هیچ وجه صحت ندارد. مکانیزم فرمول بندی شاخص بورس همان طور که عرض شد به گونهای است که تاثیر چندانی از شرکتهای کوچک و متوسط نمیگیرد. کافی است چند نماد بزرگ بسته باشد یا مثبت باشد، در این صورت با کاهش قیمت سایر سهام کوچک و متوسط شاخص کل بورس چندان کاهشی پیدا نمیکند.
بر این اساس شاخص دیگری در اختیار فعالان بازار سرمایه قرار گرفته است تحت عنوان شاخص کل هم وزن که در آن کوچکی یا بزرگی شرکت تاثیر گذار نیست و برخی از تحلیلگران شاخص هم وزن را ملاک بهتری برای تحلیل کلیت بازار میدانند.